تمامی جشن و آیینهای سنتی جواهرده+صنایعدستی و غذاهای محلی آن
یکی از ویژگیهایی که سبب شده است اکثریت افراد علاقمند به خرید ویلا در جواهرده باشند آداب و رسم و رسوماتی است که در این روستای زیبا برگزار می شوند. از آنجا که مردمان این روستا با استفاده از تقویم گالشی یا گیلکی هرساله جشن هایی را برگزار می کنند تا علاوه بر داشتن طبیعت بکر و تاریخ کهن با گرفتن جشن و آیین های سنتی و باستانی، گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب کنند. حال ما قصد داریم مطالبی را در این باره ارائه دهیم تا با جشن و آیینهای سنتی جواهرده بیشتر آشنا شوید.
بیشتر بخوانید: اگر می خواهید از قدمت طولانی جواهرده آشنا شوید می توانید مقاله هر آنچه در رابطه با تاریخچه نام جواهرده باید بدانید را مطالعه نمایید.
*تقویم گالشی
از دانستنی های عجیب روستای جواهرده تقویم گالشی یا گیلکی آن می باشد که با نام گاهشماری دیلمی نیز شناخته شده که به استان مازندران اختصاص دارد، این نوع تقویم با تقویم شمسی تفاوتهایی دارد. ترتیب ماه های تقویم گالشی: نوروز ماه، کرچه ماه، ارکه ماه، تیر ماه، موردال ماه، شرر ماه، امیر ماه ، اول ماه، سیه ماه، ده ماه، ورفه ماه، اسفندار ماه
جشن و آیینهای سنتی در جواهرده
- جشن تیرماه سیزده یا سیزده شو
از جشن های مشهور و باستانی ایرانیان که به عنوان جشن و آیینهای سنتی جواهرده به شمار می رود، تیرماه سیزده شو نام دارد که قدمتی 3000 ساله داشته و همچنان نزد اهالی جواهرده اهمیت بسزایی دارد. بر اساس گفته ها جشن سیزده شو نماد پیروزی مردم ایران بر ضحاک ظالم و ستمگر بوده است که در زمان و ماه خاصی برگزار می گردد؛ این جشن که همزمان در دوازدهم آبان با جشن تیرگان اجرا می شود با جشن لالی شو نیز معرفی می شود.
بر اساس تاریخ طبری جشن تیرماه سیزده در شب سیزدهم تیرماه برگزار شده است که در تقویم خورشیدی این تاریخ شب دوازدهم آبان ماه می شود. پس از ظهور اسلام، جشن تیرگاه در ایران از جایگاه خاصی برخوردار بود که با آیین ویژه ای برپا می شد که امروزه در روستای جواهرده با فرا رسیدن دوازدهم آبان، کودکان و جوانان، با خوشحالی نزد همسایه ها می روند تا علاوه بر دریافت هدیه با شیرینی و خوراکیهای خاصی از آنها پذیرای شود. این جشن شباهتهای بسیاری با جشن شب یلدا دارد که از آداب آن شعرخوانی و تهیه سیزده نوع خوراکی می باشد.
* لازم به ذکر است که جشن سیزده شو از آیین های محلی مازندران بوده که در نقاط مختلف مازندران به شکلهای گوناگون برگزار می گردد.
شعر مازنی تیر ماه سیزده شو
در گذشته در غروب روز سیزده، جوانان با در دست داشتن چند تَرَکه بلند با کیسهای که به انتهای آن بسته شده است، همراه کودکان به در خانهها رفته و با سر و صدا و کوبیدن چوب به در خانهها و لالبازی و شعر «لال بیَمو، لال بیَمو، پارسال و پیرار بیَمو، چِل بَزِن دیگه بَزِن، لال اِنِه لالَک اِنِه، سالو ماه ارزون بوه، لال مار رسوا نَوِ، لال اِنِه لالَک اِنِه، پار بورده امسال انه» را سر داده و از صاحب خانه تقاضای هدیه میکنند و صاحب خانه نیز اغلب به آنها پول، میوه و شیرینی میدهد.
- جشن سنتی نوروز در جواهرده
از سنتهای مردم بومی جواهرده برگزاری جشن سال نوی می باشد که در زمانهای دور این جشن در ابتدای ماه مرداد یا برج اسد برگزار می شد؛ چرا که معتقد به نوروز نبودند. جشن سال نوی گیلکی که در 5 روز متوالی با آداب و رسوم خاصی برگزار می گردد هنوزم هم توسط مردمان این روستا اجرا شده و طرفداران سنتی بسیاری را به خودش اختصاص داده است.
- جشن گلکار در جواهرده
از جشنهای مهمی که هنوز هم در اولین جمعه از ماه اسد در مسجد آدینه برگزار می گردد جشن گلکار می باشد؛ در این جشن تمام دیوارهای مسجد با گل تمیز می شوند تا با توجه به عقیده ی خودشان روزی در زندگی آنها زیاد شود. به نوعی دیگر می توان گفت مردمان روستا به منظور اینکه در محصولات خود برکت را زیاد کنند و برای سلامت افراد خانواده خود ادای نذر کنند، گل را بجای آب با شیر دامهای خود ترکیب کرده و با دعا و صلوات در و دیوارهای مسجد را گلکاری می کنند.
در کنار برگزاری این جشن کشتی گیران سنتی مازندرانی به رقابت می پردازند تا در نهایت پهلوان سال خود را معرفی کنند و سپس اهالی روستا محصولات کشاورزی و دستی خود را برای فروش به نمایش می گذارند.
- کشتی گیله مردی
از علاقه های مهم مردم جواهرده ورزش بخصوص ورزشهای سنتی و محلی می باشد؛ اگر در تابستان یک سفر به جواهرده بروید حتما در میدان اصلی این روستا افراد بسیاری را می بینید که دور هم جمع آمده اند تا مسابقات کشتی یا والیبال را تماشا کنند. در این میان می توان از ورزشهای پر طرفدار روستای جواهرده به کشتی گیله مردی اشاره نمود که در زمانهای معین بین مردم مازندرانی و گیلانی برگزار می گردد.
کشتی گیله مردی، یک ورزش اصیل و ریشه دار در جواهره بوده که از محبوبیت بالایی بین تمام سنین برخوردار است؛ این ورزش توانسته با آداب و رسوم خاص خود، در فهرست آثار معنوی ایران جای بگیرد. محبوبیت این ورزش در تابستان چندین برابر می شود و از جذابیتهای آن که باعث شده مورد استقبال اهالی روستا قرار بگیرد این بوده که هر فرد با هر وزنی بدون اینکه قبل از مسابقه وزن کشی شود می تواند کشتی بگیرد. از دیگر جذابیتهای این ورزش، نداشتن زمان پایانی است؛ چرا که فقط فنون اجرا شده در این ورزش تعیین می کنند چه شخصی برنده شده است.
می توان گفت هدف از برگزاری کشتی گیله مردی این بوده تا حریف به اجبار، زمین را با دست و یا پا و یا مشت لمس کند، و در نهایت شخصی که برنده می شود حریف را در آغوش می گیرد و از او دلجویی می نماید؛ از فرد برنده نیز با یک شال ابریشمی گلدار، پارچه پر از پول، گاو و یا یک اسب تقدیر می شود.
جشن و آداب و رسوم سنتی در جواهرده
- جشن تیرماه سیزده یا سیزده شو
- جشن سنتی نوروز در جواهرده
- جشن گلکار در جواهرده
- کشتی گیله مردی
صنایع دستی و غذاهای محلی جواهرده
خرید صنایع دستی و تجریه یک غذای خوشمزه در جواهرده یکی از بخشهای مهم سفر شما به شمار می آید؛ حال برای آشنایی بیشتر شما با این محصولات، در ادامه به صنایع دستی این روستا و اسامی غذاهای خوشمزه آنها اشاره می کنیم تا به عنوان سسوغاتی برای عزیزانتان ببرید .
- صنایع دستی جواهرده
دامداری و کشاورزی از راه های کسب درآمد در جواهرده می باشند که در کنار آنها صنایع دستی نیز خود یک منبع درآمد محسوب می شود؛ از مهمترین محصولات دستی ساز مردمان جواهرده می توان به:
- چادرشب بافی
- عروسک بافی
- چادر بافی
- کوزه گری
- شولا
- سفره بافی
- جوراب پشمی
- خراطی
- سفالگری
- نمدبافی
- غذاهای محلی جواهرده
مرباها و غذاهای لذیذ بسیاری در شهر جواهرده پخت می شوند که نمیتوان با سفر به این روستا از آنها گذشت، علاوه بر شیر، دوغ، لبنیات محلی تازه، و آش و خورشت های متنوع بسیاری با طعمهای لذیذ در این روستا طبخ و در اختیار مسافران عزیز قرار داده می شوند که پرطرفدارترین آن ها مانند:
- مالابیج
- اسپناساک
- نازخاتون
- کدو بره
- خورشت آلو
- آغوز مسما
ما تمام آداب و رسوم را گفتیم تا با جشن و آیینهای سنتی جواهرده بیشتر آشنا شوید، حال شما می توانید با خرید ملک در جواهرده یک زندگی لذت بخش و یک سفر خاطره انگیز را تجربه کنید.