راز طلایی در تشخیص املاک وقفی که باید بدانید ✅| نکات مهم 🔴

آیا می دانید تشخیص املاک وقفی چگونه است؟

تشخیص تفاوت بین ملک اوقافی و ملک شخصی برای افرادی که قصد خرید یا سرمایه‌گذاری در این املاک را دارند، اهمیت زیادی دارد. اگر در منطقه‌ ای که قصد خرید ملک در آن دارید، با تحقیق و پرس‌وجو متوجه شدید که بسیاری از املاک اوقافی هستند، باید مطمئن شوید که ملک مورد نظر شما نیز اوقافی است یا خیر.

برای این کار، آشنایی با سند ملک اوقافی و تفاوت‌های آن با سند ملک شخصی ضروری است. وقتی این تفاوت‌ها را بدانید، می‌توانید به سادگی ملک اوقافی را از ملک شخصی تشخیص دهید و از وقوع اشتباه در خرید جلوگیری کنید. در این مقاله، با بررسی دقیق ویژگی‌ های سند ملک اوقافی و تفاوت‌ های آن با سند املاک شخصی، به شما کمک خواهیم کرد تا با اطمینان و آگاهی بیشتری وارد معامله شوید.

✅ نکات مهم درباره اجاره عرصه املاک اوقافی

اجاره املاک اوقافی با اجاره سایر املاک تفاوت‌هایی دارد که باید به آن‌ها توجه کنید. این تفاوت‌ها از سه جنبه مهم قابل بررسی هستند:

• مبلغ اجاره‌ بها
• مدت زمان قرارداد اجاره
• بازه‌های زمانی پرداخت اجاره‌ بها

✅ مدت زمان قرارداد اجاره برای املاک اوقافی

در حالی که قرارداد اجاره برای املاک شخصی معمولاً یک‌ساله است (البته محدودیتی برای یک‌ساله بودن قرارداد وجود ندارد)، قرارداد اجاره املاک اوقافی عموماً بیش از یک سال است. در گذشته، این قراردادها حتی به مدت ۹۹ سال نیز بسته می‌شدند. اما اخیراً سقف مدت زمان قراردادهای اجاره املاک اوقافی به ۱۰ سال کاهش یافته است. طبق قوانین موجود، افزایش این مدت بیش از ۱۰ سال تنها با اجازه سرپرست سازمان اوقاف امکان‌پذیر است.

✅ بازه‌ های زمانی پرداخت اجاره‌ بها

در اجاره املاک شخصی، معمولاً اجاره‌ بها به صورت ماهانه پرداخت می‌شود که رایج‌ترین روش پرداخت است. اما در مورد املاک وقفی، اجاره‌بها به صورت سالانه پرداخت می‌شود.

✅ مبلغ اجاره‌ بها در املاک اوقافی

ممکن است درباره مبلغ اجاره‌ بها در املاک اوقافی نگرانی داشته باشید. اما باید بدانید که مبلغ اجاره برای عرصه‌ی یک ملک اوقافی معمولاً بسیار کمتر از اجاره‌بهای واقعی آن ملک است. حتی می‌توان گفت که اجاره یک‌ساله یک ملک وقفی ممکن است از اجاره یک‌ماهه یک ملک مشابه کمتر باشد.

نکته‌ای که باید توجه کنید این است که بحث ما در اینجا مربوط به اجاره کردن عرصه ملک از سازمان اوقاف است. هر مالک، چه مالک یک ملک اوقافی باشد یا شخصی، می‌تواند ملک خود را به هر قیمتی که بخواهد اجاره دهد. در این حالت، قیمت اجاره ملک اوقافی هیچ تفاوتی با سایر املاک ندارد و اداره اوقاف نیز دخالتی در قیمت‌گذاری شما برای اجاره ملک نخواهد داشت.

فرض کنید قصد خرید خانه‌ای در روستای جواهرده را دارید. اگر این خانه اوقافی باشد، اجاره‌ بهای سالانه‌ای که به سازمان اوقاف پرداخت می‌کنید، بسیار کمتر از اجاره‌بهای ماهانه‌ای است که برای یک خانه مشابه در همان روستا پرداخت می‌شود. با این حال، اگر شما مالک این خانه شوید، می‌توانید آن را با هر قیمتی که در بازار رایج است، اجاره دهید، و اوقاف در این موضوع دخالتی نخواهد داشت.
نحوه تشخیص ملک اوقافی از روی سند

تشخیص ملک اوقافی از ملک شخصی بیشتر به تفاوت‌های موجود در سند آن‌ها بستگی دارد اولین تفاوت مربوط به نوشته‌های روی جلد سند است. بر روی جلد سند ملک اوقافی، اوقافی بودن ملک به وضوح عنوان شده است. همچنین، در متن سندهای املاک شخصی عبارت «شش دانگ عرصه و اعیان» ذکر شده، اما در سند املاک اوقافی فقط «شش دانگ اعیان» آورده می‌شود.

🤳🏻 استعلام املاک اوقافی قبل از معامله

پس از تشخیص اوقافی بودن یک ملک و پیش از انجام معامله، علاوه بر استعلام‌های معمول برای املاک شخصی، نیاز به دریافت استعلام از متولی ملک وقفی نیز دارید. ابتدا باید متولی مربوطه را شناسایی کنید تا بتوانید استعلام لازم را دریافت کنید. این استعلام به‌ ویژه برای آگاهی از میزان بدهی‌های احتمالی ملک اوقافی بسیار ضروری است. برای شناسایی متولی ملک اوقافی، از مالک درخواست اجاره‌نامه عرصه را کنید. با بررسی اجاره‌نامه عرصه می‌توانید متولی ملک را شناسایی کرده و جهت دریافت استعلام به آن مراجعه کنید.

🤳🏻 استعلام املاک اوقافی در صورت عدم دسترسی به متولی

فرض کنید پس از تحقیقات لازم متوجه شده‌اید که ملک مورد نظر اوقافی است، اما به دلایلی مانند عدم دسترسی به مالک، نمی‌توانید به اجاره‌نامه عرصه دست پیدا کنید. در این شرایط، مراحل زیر را برای دریافت استعلام دنبال کنید:

ابتدا به اداره اوقاف شهر مراجعه کنید و درخواست استعلام برای ملک مورد نظر را ارائه دهید. اگر اداره اوقاف آن ملک را به عنوان ملک وقفی شناسایی نکرد، می‌توانید از اداره موقوفات آستان قدس رضوی استعلام بگیرید. اگر جواب استعلام از آستان قدس رضوی نیز منفی بود، متولی ملک وقفی یا شخصی است یا یکی از بقاع متبرکه. در این مرحله، می‌توانید از اداره اوقاف اسامی افراد یا بقاع متبرکه‌ای که در آن شهر دارای موقوفه هستند را جویا شوید و جهت دریافت استعلام به آن‌ها مراجعه کنید.

فرض کنید قصد خرید ویلا در شهر رامسر را دارید. پس از تحقیق متوجه می‌ شوید که ملک اوقافی است، اما به دلیل عدم دسترسی به مالک، اجاره‌ نامه عرصه در دسترس شما نیست. در این حالت، می‌توانید با مراجعه به اداره اوقاف شهر رامسر و سپس، در صورت نیاز، به اداره موقوفات آستان قدس رضوی، استعلام‌ های لازم را دریافت کنید. اگر ملک در این دو نهاد ثبت نشده باشد، باید به سراغ افراد یا بقاع متبرکه‌ ای که ممکن است متولی آن ملک باشند بروید.

📚 سوالات متداول | نحوه تشخیص ملک اوقافی

1. چگونه می‌توانیم بفهمیم که یک ملک اوقافی است؟

برای تشخیص اینکه یک ملک اوقافی است یا نه، به سند ملک دقت کنید. بر روی جلد سند املاک اوقافی به وضوح عنوان شده است که ملک اوقافی است. همچنین، در اسناد املاک شخصی عبارت «شش دانگ عرصه و اعیان» نوشته شده، در حالی که در سند املاک اوقافی تنها «شش دانگ اعیان» ذکر شده است.

2. آیا امکان خرید ملک اوقافی وجود دارد؟

خیر، املاک اوقافی قابل خرید نیستند این املاک تحت مدیریت و نظارت اداره اوقاف قرار دارند و تنها می‌توانید آن‌ها را اجاره کنید. خرید این املاک به‌معنی مالکیت دائمی نیست و شما فقط حق بهره‌ برداری از آن را دارید.

نتیجه گیری | نحوه تشخیص املاک وقفی

درک تفاوت‌ های بین املاک اوقافی و شخصی و آگاهی از نحوه تشخیص این املاک برای هر خریدار یا مستاجری ضروری است. املاک اوقافی به دلیل ماهیت خاص خود، قابل خرید نیستند و تنها امکان اجاره آن‌ها وجود دارد. این املاک تحت مدیریت اداره اوقاف قرار دارند و برای انجام هرگونه معامله، باید با مقررات و محدودیت‌ های مربوط به آن‌ها آشنا باشید.

نکات مهم درباره تشخیص املاک وقفی

1. بررسی سند ملک: همیشه قبل از هرگونه تصمیم‌گیری برای خرید یا اجاره ملک، سند آن را به دقت بررسی کنید. در سند املاک اوقافی، واژه “اوقافی” به وضوح ذکر شده و این املاک تنها شامل «شش دانگ اعیان» هستند، نه «عرصه و اعیان» مثل املاک شخصی.

2. استعلام از متولی: پیش از معامله، استعلام از متولی ملک اوقافی ضروری است تا از وضعیت حقوقی و بدهی‌های احتمالی ملک اطمینان حاصل کنید. اگر متولی در دسترس نیست، می‌توانید به اداره اوقاف یا آستان قدس رضوی مراجعه کنید.

3. محدودیت‌ های اجاره: به یاد داشته باشید که قراردادهای اجاره املاک اوقافی محدودیت‌های خاصی دارند. این قراردادها معمولاً بلندمدت هستند و پرداخت اجاره‌بها به صورت سالانه انجام می‌شود. همچنین، اجاره‌بهای این املاک اغلب کمتر از اجاره‌بهای املاک شخصی مشابه است.

4. آگاهی از حقوق خود: اگر قصد اجاره ملک اوقافی را دارید، آگاه باشید که به عنوان مستاجر، می‌توانید از حقوق و مزایای مربوط به ملک بهره‌مند شوید، اما مالکیت دائمی آن را نخواهید داشت.